Migracje

Kryzys humanitarny na polsko-białoruskiej granicy przybiera na sile. Psychologiczny i polityczny efekt eskalacji analizuje prof. Przemysław Sadura, socjolog Uniwersytetu Warszawskiego, na podstawie własnych badań ze strefy obowiązywania stanu wyjątkowego.

Twórczyniom filmu Mayii Teryaki i Marcie Bogdańskiej opowiadającego historie pięciu osób o korzeniach migranckich w Polsce udało się nie tylko naświetlić różnorodność bohaterów, ich doświadczeń i motywacji, ale także sprowokować ich do podzielenia się bardzo intymnymi wyznaniami na temat stosunku do nowej ojczyzny i radzenia sobie z funkcjonowaniem ”pomiędzy” różnymi kulturami, religiami i szerokościami geograficznymi.  

Przepisy prawa polskiego w obecnie obowiązującej formie wskazują na to, że Polska jest przygotowana na praktykowanie otwartego, obywatelskiego pojęcia narodowości. Stanowi to tym samym szansę do efektywnej i swobodnej integracji dla rodzin różnorodnych etnicznie i kulturowo oraz uchodźców.

Według konwencji genewskiej uchodźca to osoba, „która na skutek uzasadnionej obawy przed prześladowaniem z powodu swojej rasy, religii, narodowości, przekonań politycznych lub przynależności do określonej grupy społecznej zmuszona była opuścić kraj pochodzenia, oraz która z powodu tych obaw nie może lub nie chce korzystać z ochrony swojego kraju.

Raport badawczy realizowany przez Fundację "Nasz Wybór" we współpracy z Fundacją im. Heinricha Bölla w Warszawie, wskazała na cały wachlarz sytuacji, które mają wpływ na największą grupę cudzoziemców w Polsce, przy czym negatywne konsekwencje dotyczą zwłaszcza życia i codziennego funkcjonowania kobiet.

Dziś, kiedy stan pandemii sparaliżował ruch turystyczny, zamknął część granic, uziemił wiele samolotów, zaczęliśmy nagle odczuwać niepokój i jednoczesną tęsknotę za podróżami, za swobodnym przemieszczaniem się z kraju do kraju, z kontynentu na kontynent. Czy nie świadczy to tym, że jesteśmy, także współcześnie, nomadami?

To, jaką mamy tożsamość wynika zarówno z naszej biologii, genów, jak i pochodzenia, czy wychowania. Zależy więc ona od tego, w jaki sposób jesteśmy kształtowani przez nasze ciało i nasze otoczenie. Na niektóre nasze cechy mamy jednak wpływ. Podejmujemy decyzje, uczymy się, zmieniamy się, a w raz z nami  nasze preferencje, zainteresowania, charakter.

Poznawanie świata czyni nas odporniejszymi na medialne zniekształcenia. Podróżując, zdobywamy wiedzę, widzimy jak wygląda życie w innych zakątkach naszego globu uczymy się historii i kultury innych narodów, poznajemy różnorodność środowisk. Spotykamy innych od nas ludzi, poznajemy ich historie,  ich spojrzenie na świat, ich codzienne życie.

Mamy więcej możliwości porozumienia niż nieporozumienia. Dlaczego zatem czasami wydaje nam się, że różnice między nami są nie do pokonania? Jakbyśmy pochodzili z różnych planet. A przecież pochodzimy tylko z dwóch różnych miast, krajów czy kontynentów, czyli bynajmniej nie z tak bardzo daleka. Czy porozumienie jest możliwe tylko z kimś, kto jest taki sam jak ja albo bardzo do mnie podobny?

Obraz jak kadr z filmu: na wielkiej przestrzeni błękitu mała kropka. Prawie niewidoczna. Musimy bardzo wytężyć wzrok, by zacząć rozróżniać kształty. To mały ponton na środku morza. A w nim ludzie. Nic o nich nie wiemy. Natychmiast w mediach pojawiają się newsy: migranci z Afryki, uchodźcy z Syrii, atakują Europę, nielegalni, terroryści… No tak. Albo w mediach cisza. Kim są Ci ludzie?